Stijgende kosten en klimaatproblematiek plaatsen duurzaamheid bovenaan de bedrijfsagenda in de Benelux. Dit blijkt uit een nieuw onderzoek uitgevoerd door IPSOS in opdracht van Schneider Electric, leider in de digitale transformatie van energiebeheer en automatisering. Van de 501 ondervraagde bedrijven bevestigde 82% van de Nederlandse bedrijven dat ze nog niet voldoen aan de normen die worden vereist door de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) van de Europese Unie. Als onderdeel van het Green Deal-beleid van de EU verplicht deze wetgeving de grootste bedrijven om vanaf 1 januari 2024 te rapporteren over de impact van hun bedrijfsactiviteiten op mens en milieu.

Dit onderzoek laat zien waar 250 Nederlandse en 251 Belgische bedrijven zich bevinden in hun duurzaamheidstraject, welke impact de energiecrisis daarop heeft en welke mogelijkheden en uitdagingen ze hebben bij het bouwen aan een duurzamere toekomst. Het onderzoek geeft ook inzicht in hoe de overheid bedrijven kan helpen duurzamer te worden.

Het onderzoek bevestigt dat duurzaamheid een topprioriteit is, waarbij 60% van de Nederlandse bedrijven de bezorgdheid over het klimaat als belangrijkste drijfveer noemt. 46% zegt gedreven te worden door de wens om te besparen op energiekosten, terwijl 44% naleving van wet- en regelgeving als belangrijkste drijfveer noemt. Eén op de drie grote bedrijven vindt duurzaamheid belangrijk voor het vinden en behouden van werknemers in een krappe arbeidsmarkt. Duurzaamheid wordt door 47% van de Nederlandse MKB-bedrijven gezien als een middel om klanten aan te trekken en te behouden.

Elektrificatie en digtalisering gezien als kans voor meer energie-efficiëntie

Ondanks complexe uitdagingen noemt 77% van de Nederlandse bedrijven elektrificatie en 78% digitalisering als bewezen en effectieve manieren om het energieverbruik en de CO2-uitstoot te verminderen. Deze technologieën dienen om energieverspilling tegen te gaan, energiegebruik te optimaliseren en zorgen voor veerkracht en zekerheid van hernieuwbare energievoorziening.

“Nederland heeft een versnelling nodig op het gebied van digitalisatie en decarbonisatie. Digitalisatie is nodig om energieverbruik en -verspilling in kaart te brengen, waardoor je gericht efficiëntiemaatregelen kunt implementeren en continu kunt bijsturen. Dit is niet alleen goed voor het klimaat, maar ook om de stijgende energiekosten te drukken en de congestie van ons elektriciteitsnet te ondersteunen. We moeten efficiënter werken, overschakelen op koolstofarme energiebronnen, onze interne processen elektrificeren en onze volledige toeleveringsketen inschakelen om de decarbonisatie te stimuleren,” zegt Alexandre Golisano, Country President van Schneider Electric Nederland.

Bedrijven roepen overheid op om netcongestie aan te pakken

Bedrijven worden geconfronteerd met uitdagingen zoals hoge investeringskosten en complexe en inconsistente wet- en regelgeving. Maar ook praktische belemmeringen zoals de beperkingen van het elektriciteitsnet of de behoefte aan een betere laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen. 92% van de Nederlandse bedrijven geeft aan dat de overheid dringend actie moet ondernemen om de netcapaciteit te vergroten.

Hoewel bedrijven vooral zichzelf verantwoordelijk houden om duurzamer te worden, geven ze aan dat de overheid meer kan doen om hen te ondersteunen. Zo is 74% van de Nederlandse bedrijven voorstander van het standaardiseren van wet- en regelgeving in Europa, terwijl 72% graag meer kennisdeling ziet.

Bedrijven verwachten dat energierekening hoog blijft

Energiekosten zijn een grote zorg voor Nederlandse bedrijven. Het onderzoek wijst uit dat de energierekening van bedrijven vorig jaar gemiddeld met 18,3% is gestegen. Voor meer dan de helft (52%) van de ondervraagden heeft dit geleid tot een versnelling van duurzaamheidsgerichte activiteiten. Een grote meerderheid van de bedrijven (65%) verwacht dat de energiekosten deze winter hoog blijven; 14% verwacht zelfs een stijging.

“Het onderzoek laat zien dat duurzaamheid erg hoog op de agenda staat van bijna alle bedrijven in ons land. Door de energiecrisis is de urgentie alleen groter geworden,” aldus Golisano. “Zelf ben ik optimistisch. Niet alleen de wil onder bedrijven is er, maar ook de innovaties om bedrijfsactiviteiten duurzamer en efficiënter te maken. We moeten dit momentum nu benutten en versnellen. Dit gaat ons helpen om de Europese klimaatdoelstellingen te halen.”

Methodologie

Onderzoeksbureau IPSOS deed kwantitatief onderzoek in opdracht van Schneider Electric (uitgevoerd via telefonische interviews) onder 250 Nederlandse en 251 Belgische beslissers of mede-verantwoordelijken op het gebied van duurzaamheid, IT of Facilties. De Nederlandse respondenten werkten bij kleine bedrijven (5-49 medewerkers, n=98), middelgrote bedrijven (50 – 250 medewerkers, n=93) en grote bedrijven (+250 medewerkers, n=59). Het onderzoek is uitgevoerd van 3 juli t/m 5 september 2023.