In de overeenkomst, die nog ter inzage ligt bij verschillende havenautoriteiten, staan onder andere afspraken efficiënt containervervoer in de havens, verplicht gebruik van walstroom voor zeeschepen, het afvangen en gebruiken van CO2 en het introduceren van havengelden om emissies voor de kust te beperken.

‘Erg concreet zijn de afspraken nog niet’, beaamt Jan van den Heuvel van de milieudienst Rijnmond (DCMR). ‘Het is ook nog maar een eerste stap.’ Uitzonderlijk is het volgens Van den Heuvel dat de Port Authority, die de gezamenlijke havens van New Jersey en New York beheert, voor deze afspraak samen met zijn federale milieudienst (EPA) optrekt. ‘Wij zijn misschien gewend dat een milieudienst en een havenbedrijf samenwerken, voor hun betekent dat een enorme verschuiving.’

Veel van elkaar leren

Rotterdam en New York kunnen veel van elkaar leren, meent van Ger Tongeren, commercieel directeur van havenbedrijf Rotterdam. ‘Rotterdam is goed in het efficiënt koppelen van industriële processen, zoals het gebruiken van warmte die vrijkomt bij energieopwekking, of het afvangen van CO2 en het vervoer ervan naar het Westland. De Port Authority heeft een zeer brede expertise, omdat het vliegvelden, wegen en havens beheert.’

Met de samenwerking hopen de havensteden een signaal af te geven aan de Amerikaanse en Nederlandse overheid. Zonder noodzakelijke regelgeving en aanleg van infrastructuur zijn een deel van de plannen weinig waard.

Doorn in het oog van de Rotterdamse havenvertegenwoordigers is het uitblijven van een overheidsbudget van euro 400 mln voor de aanleg van pijpleidingen voor CO2. De ambitie van Rotterdam om een emissiereductie van 50% in 2025 te behalen is sterk afhankelijk van het afvangen en vervoeren van CO2 naar lege gasvelden.

Duurzaam samenwerken

Van den Heuvel is optimistisch: ‘Ik acht de kans dat CO2-afvang gaat gelden als legitiem instrument om de uitstoot van CO2 terug te dringen 90%.’ En dan komt het ook goed met de prijs van CO2, meent de directeur van DCMR.

Een bescheiden delegatie Rotterdamse havenvertegenwoordigers reisde deze week met burgemeester Ivo Opstelten mee naar New York. Daar kwamen 35 burgemeesters en grofweg 200 vertegenwoordigers van het bedrijfsleven en de overheid van ’s werelds grootste steden bij elkaar om te praten over het klimaat.

Volgend jaar nodigt Rotterdam zes wereldhavens uit een volgende stap te zetten in de samenwerking op het gebied van duurzaamheid. Het gaat om de havens van São Paulo, Singapore, Houston, Shanghai, Tokyo en Los Angeles. Dit zijn de belangrijkste havens op het gebied van energie, chemie en olie.