Een internationaal samenwerkingsverband van 45 bedrijven, kennisinstellingen en havens onder leiding van Havenbedrijf Rotterdam heeft bijna € 25 miljoen Europese subsidie gekregen voor het uitvoeren van tien pilots en demonstratieprojecten waarin duurzame en slimme logistiek in havens centraal staat. De transportsector zal in de toekomst schone energie gebruiken, maar het is op dit moment nog ongewis welke soorten en voor welke transportmiddelen.

Er zijn nu verschillende duurzame brandstoffen en energiedragers in ontwikkeling. Denk aan groene waterstof, grote elektrische batterijen, ammoniak en bio-LNG. Ze hebben allemaal hun pluspunten en uitdagingen. De een lijkt meer geschikt voor de scheepvaart, de ander voor toepassing in de haven zelf of voor het transport naar bestemmingen landinwaarts. Sommige onderdelen van de keten van productie tot gebruik zijn al wel getest, andere nog niet. Het breed samengestelde, internationale onderzoeksprogramma richt zich vooral op die aspecten van het gebruik van de nieuwe brandstoffen en energiedragers die nog niet in de praktijk beproefd zijn. Het kan gaan om productie, transport, opslag, distributie (brandstoffen) en opladen (elektriciteit).

Voorbeelden daarvan zijn de inzet van een elektrische locomotief met batterij die stroom van de bovenleiding kan gebruiken om te rijden en om de batterij op te laden voor bijvoorbeeld de rangeerterreinen waar geen bovenleiding is. Een ander voorbeeld is het bunkeren van ammoniak als scheepsbrandstof en walstroom voor schepen die liggen afgemeerd aan boeien.

Ook zijn er projecten op het gebied van digitalisering en automatisering als onderdeel van de energietransitie. Daarnaast wordt getest hoe bedrijven het beste gestimuleerd kunnen worden om hun logistiek te verduurzamen. Tot slot is een van de projecten het maken van een masterplan hoe het transport in, naar en van havens in 2050 CO2-vrij kan zijn en wat daarvoor moet gebeuren in 2030 en 2040.

In het onderzoeksproject werken de havenbedrijven van Rotterdam, DeltaPort (Duitsland), HAROPA PORT (Frankrijk: Le Havre, Rouen, Parijs) en Sines (Portugal) samen met 10 onderzoeksinstellingen en ruim 30 bedrijven uit Nederland, Duitsland, Frankrijk, Portugal, Denemarken en Zweden. Het onderzoeksproject heeft de naam MAGPIE gekregen: sMArt Green Ports as Integrated Efficient multimodal hubs. Het onderzoeksproject heeft een looptijd van 5 jaar.

De Europese Commissie heeft vanuit het Horizon 2020 green deal programma subsidie beschikbaar gesteld voor het onderzoek naar verduurzaming van de logistiek van zee- en luchthavens. Bijna € 25 miljoen daarvan is nu toegekend aan dit samenwerkingsverband. De resultaten van de verschillende pilotprojecten en onderzoeken zullen gedeeld worden met andere Europese havens, kennisinstellingen en bedrijven.

Disclaimer: Er moet de komende maanden nog een formele ‘grant agreement’ gesloten worden met de Europese Unie (CINEA) voordat deze subsidie definitief wordt.