Hoofdspreker Wouter Bos vond het wel typerend dat hij op zaterdagochtend direct na de oecumenische dienst op het programma stond: “Van de echte kerk naar de linkse kerk.” In een afgewogen verhaal stelde Bos dat duurzame globalisering geen kans maakt zonder een duurzaam draagvlak. En daarvoor, betoogde hij, is het nodig dat we de lusten en de lasten van globalisering eerlijker verdelen en dat niet altijd dezelfde groepen de verliezers zijn. “Duitsers hebben daar natuurlijk weer het mooiste en langste woord voor: Modernisierungsverlierer. We móeten oog hebben voor die verliezers, anders erodeert het draagvlak.”
Volgens de PvdA-minister maakt juist het deel van de bevolking dat niet meeprofiteert van de voordelen van globalisering, een vlucht naar de flanken van de politiek. “Daar vinden ze houvast in simpele, eendimensionale waarheden. Alles ligt aan het grootkapitaal, alles ligt aan de islam. De genuanceerde, gelaagde antwoorden uit het bestuurlijke midden zijn voor die groepen te complex. Maar ik wil er samen met u aan werken dat ons land zich niet nog verder naar binnen keert. Want dan trekken we uiteindelijk allemaal aan het kortste eind.”
Om negatieve sentimenten over het bedrijfsleven niet te voeden, riep Bos de topbestuurders op tot matiging van de topbeloningen. “Het gaat niet per se om de hoogte van de bedragen, zolang de relatie tussen beloning en prestatie maar te begrijpen is. Door het beeld van zelfverrijking kalft het draagvlak alleen maar verder af, en dat is ook niet in uw belang. Ik heb geen zin om het bij wet te regelen, dus ik vraag u te laten zien dat het ook zonder regelgeving kan.”
De zorg rond de toenemende inkomensongelijkheid in de globaliserende wereld liep als een rode draad door de tweedaagse conferentie. Net als de vraag of globalisering ten koste gaat van duurzaamheid. “Daar geloof ik niets van”, zei Akzo Nobel-topman Hans Wijers in zijn bijdrage. “En het zijn juist de Nederlandse ondernemingen die dat aantonen. Niet alleen mijn bedrijf, ook DSM, TNT, Philips en Shell behoren in hun sector op het gebied van duurzaamheid allemaal tot de actiefste bedrijven ter wereld. Daar mogen we best wat trotser op zijn.”
Tussen alle hoogdravende discussies werkte de visie van de 20-jarige student ontnuchterend: “Laten we allemaal doen waar we goed in zijn en niet krampachtig proberen de wereld te veranderen. Dat is Lenin niet gelukt, het lukt Al Gore niet en ik vertel u nu vast dat het ook Wouter Bos niet zal lukken.”