Nederland wil in 2050 circulair zijn: een samenleving waarin we producten en materialen steeds opnieuw gebruiken in plaats van ze weg te gooien. Maar hoe ontwerp je producten, gebouwen en businessmodellen die klaar zijn voor een circulaire economie? In het handboek Circulair productontwerpen leggen lector Inge Oskam van de Hogeschool van Amsterdam, Karin van Beurden en Judith Ogink het uit.
Nederland circulair in 2050
Oskam ziet dat steeds meer bedrijven zich bewust worden van het belang van circulair ontwerpen. ‘Veel organisaties beseffen dat ze hiermee aan de slag moeten. Dat kan ook niet anders, want vanuit Europa komen er allerlei nieuwe richtlijnen. Het is dus geen trend die voorbijgaat. Als we in 2050 circulair willen zijn, moeten we nú onze producten vanuit dat idee ontwikkelen.’
Een handboek voor studenten en professionals
Ondanks de toegenomen urgentie merkt de lector dat veel bedrijven nog worstelen met de vraag hoe ze hun producten circulair kunnen ontwerpen. Het boek kan hen daarbij helpen. Maar het richt zich in de eerste plaats op studenten. ‘Als toekomstige professionals kunnen zij niet meer om circulair ontwerpen heen’, legt Oskam uit. ‘We hopen dat dit boek ervoor zorgt dat het onderwerp een grotere plek krijgt binnen opleidingen. Studenten nemen die kennis en tools vervolgens mee naar het werkveld na hun afstuderen.’
Praktische tools voor circulair ontwerpen
Het boek is relevant voor opleidingen en bedrijven in uiteenlopende richtingen. Studenten en professionals kunnen er concrete handvatten in vinden om circulair ontwerpen in de praktijk toe te passen. Het boek is bewust toegankelijk geschreven en bevat naast theorie ook tools, methoden en opdrachten. Daarmee kunnen lezers direct aan de slag. De auteurs leggen de kernprincipes van circulair ontwerpen uit, zoals het gebruik van hernieuwbare materialen, levensduurverlenging door reparatie en hergebruik, en het ontwikkelen van nieuwe businessmodellen.
R-ladder van circulariteit
Een belangrijke rode draad is de R-ladder, met strategieën zoals Rethink, Redesign, Repurpose en Recycle. Aan de hand van concrete voorbeelden – zoals de Swapfiets, de Fairphone en de bekende statiegeldfles – laten de auteurs zien hoe bedrijven circulariteit in hun producten kunnen integreren.
Brede doelgroep in techniek
Hoewel productontwerpers een belangrijke doelgroep zijn, biedt het boek veel voorbeelden die ook interessant zijn voor andere sectoren. ‘Denk aan smart industry, werktuigbouwkunde en de gebouwde omgeving’, zegt Oskam. ‘Voor opleidingen in engineering en bouwkunde is dit onderwerp dus net zo goed relevant. De kennis is breed toepasbaar binnen alle technische studies en bedrijfstakken.’
Foto: Lector Inge Oskam
Bron: Hogeschool van Amsterdam
