Bedrijven kunnen jaarlijks maar liefst 1 miljard kuub aardgas en 5 miljard kWh elektriciteit besparen. Deze maatregelen verdienen zich binnen vijf jaar terug dus ze zijn ook economisch verstandig. Bovendien bespaart het circa vier Mton CO2-uitstoot. De Nederlandse Vereniging Duurzame Energie (NVDE) doet negen aanbevelingen voor verbetering van de bestaande energiebesparingsplicht om dit voor elkaar te krijgen, op basis van een analyse van adviesbureau Common Futures. Olof van der Gaag, voorzitter NVDE: “Deze energiebesparing is hard nodig vanwege klimaat, onafhankelijkheid van het buitenland en de hoge energieprijzen.”

 De Wet Milieubeheer is een bestaande verplichting voor bedrijven om energiebesparende maatregelen te nemen wanneer die zich binnen vijf jaar terug verdienen. Die wet wordt maar beperkt nageleefd en is nu actueler dan ooit. De wet wordt per 1 januari 2023 vernieuwd en dat is een gouden kans om hem zo effectief mogelijk te maken. Met actieve handhaving, uitbreiding naar grote bedrijven en actuele energieprijzen wordt de wet veel effectiever. Door de uitbreiding naar grote bedrijven valt drie keer zoveel energie onder de maatregelen. Door te rekenen met actuele energieprijzen, worden veel meer maatregelen rendabel. Dat scheelt een slok op een borrel maar dat vraagt wel een actieve inzet van de bedrijven zelf en van de handhavers van Omgevingsdiensten.

Kees van der Leun, Common Futures: “De vergroting van de reikwijdte van de energiebesparingsplicht, verbeteringen in de uitvoering, en de veel hogere energieprijzen zullen naar verwachting leiden tot een groot besparingspotentieel.” Als de besparingen bij de grootste (ETS-)bedrijven tien procent bedragen en bij de overige milieuvergunning-plichtige bedrijven twintig procent, dan leidt dat tot een jaarlijkse besparing van ruim 1 miljard m³ (36 PJ) aardgas en 5 miljard kWh (18 PJ) elektriciteit.

Per 1 januari 2023 worden de regels voor de energiebesparingsplicht vernieuwd en zal deze maatregel gaan over drie keer zoveel energiegebruik. Dat komt doordat de plicht ook voor grotere bedrijven gaat gelden. Álle bedrijven vanaf een jaarverbruik van 50.000 kWh of 25.000 m3 aardgasequivalent worden verplicht om maatregelen door te voeren die binnen vijf jaar terugverdiend worden. Met de inmiddels veel hogere energieprijzen komt een heel arsenaal aan nieuwe maatregelen onder de besparingsplicht te vallen. Dit zijn de belangrijkste aanbevelingen van de NVDE om de energiebesparingsplicht maximaal effectief te maken:

  • Reken met de energieprijzen van de toekomst (gebaseerd op futures, prijsvoorspellingen), niet die van het verleden. Dat scheelt zo een factor twee of drie, waardoor meer verduurzamingsmaatregelen rendabel worden.
  • Kijk niet alleen naar bedrijfsgebouwen, maar ook naar processen, juist nu de energiebesparingsplicht ook gaat gelden voor grote industriële bedrijven. Met een verplicht energiebesparingsonderzoek (inclusief proces-efficiency, duurzame energie en onderhoudsmaatregelen) kan hierop gehandhaafd worden.
  • Verbeter én vereenvoudig de monitoring van energieverbruik. Uit ervaring van technici blijkt dat ze bij ieder bedrijf waar ze langs komen minstens vijftien procent extra energiebesparing kunnen realiseren door het goed inregelen van installaties. Voor milieuvergunning plichtige bedrijven kan dit gecombineerd worden met het energiebesparingsonderzoek, wat voor grote bedrijven al verplicht is in het kader van de Europese Energie-Efficiency Richtlijn EED. Zo hoeven bedrijven geen dubbele rapportages te leveren.
  • Zorg voor uniforme handhaving door de omgevingsdiensten, dankzij certificering en een landelijk orgaan om de kwaliteit van de controles te checken.