De uitstoot van broeikasgassen in 2050 zo dicht mogelijk naar nul: wereldwijd is er veel draagvlak voor net-zero. Maar tussen wens en werkelijkheid staan niet alleen praktische bezwaren in de weg. Gebrek aan visie, ontoereikende data en technologie: het zijn slechts een paar van de struikelblokken die organisaties tegenkomen op weg naar dit doel. Voordat je kunt schakelen van plannen naar daadwerkelijke actie, is de vraag: hoe kom je uit de startblokken? Deloitte schetst een pragmatische roadmap in vier stappen.

Waar een wil is…

De wil is er. 70% van ’s werelds grootste publieke bedrijven en 40% van de grootste private bedrijven zegt dat ze net-zero willen realiseren. Maar slechts 4% hiervan heeft deze voornemens vertaald in overtuigende plannen voor de uitvoering. Een gemiste kans én een potentieel risico.

De voordelen en kansen zijn evident. Wie net-zeroplannen daadwerkelijk implementeert, krijgt veelal toegang tot groene financiering, het kan de merkwaarde verhogen en er kunnen nieuwe inkomstenstromen aangeboord worden. Denk bijvoorbeeld aan koolstofarme producten zoals groen staal of gerecyclede kunststoffen, waar de vraag het aanbod overtreft en die met een grotere marge kunnen worden verkocht.

Veel puzzelstukken, één roadmap

Om een net-zero roadmap te implementeren moeten heel wat puzzelstukken op de plaats vallen. Het vraagt om samenwerking door de hele organisatie heen, van de CEO tot alle medewerkers. Verschillende locaties, verschillende business units: iedereen moet mee in het grotere plan. Daarom hebben wij, zonder de complexiteit van dit proces te willen bagatelliseren, een roadmap opgesteld die helpt de weg naar 2050 in kaart te brengen.

In deze roadmap zijn vier opeenvolgende stappen te onderscheiden, die door de jaren heen cyclisch telkens opnieuw doorlopen kunnen worden. Daarbij is het langetermijnaspect van 25 jaar er niet voor niets: wie 90% van z’n uitstoot wil elimineren staat voor een geweldige opgave.

Stapsgewijs door een cyclische aanpak

De vier stappen zijn achtereenvolgens: 1) meten en uitgangspunten bepalen, 2) betrokkenheid en sponsorship creëren, 3) implementeren en 4) verslagleggen en monitoren.

1. Meten en uitgangspunten bepalen

Beschrijf de huidige situatie om te begrijpen wat er nodig is om de gewenste doelen te bereiken. Het gaat hier om het doorleven van de ambities en het aanleggen van een robuuste registratie van de uitstoot. Stem de verschillende soorten doelstellingen op elkaar af. Onderzoek welke reductiescenario’s de beste perspectieven bieden en zorg voor een duidelijk antwoord op de vraag: ‘Hoe gaan we dit financieren?’

2. Betrokkenheid en sponsorship creëren

Zorg dat de juiste stakeholders aan boord zijn: voor succesvolle implementatie is een groot netwerk door de hele organisatie heen nodig. Denk aan de CEO en inkoop, finance en strategie, risk en IT, operations, R&D en innovatie, communicatie en marketing, en natuurlijk de afdeling duurzaamheid. Maar ook bijvoorbeeld de regionale directies en de ketenpartners. En vergeet de klanten niet.

3. Implementeren

Een roadmap voor implementatie wordt pas een succes wanneer die goed ingebed is in alle vitale onderdelen van de business. We zetten de meest voor de hand liggende op een rij: een governance model, inbedding in de bedrijfsstrategie, optimalisering van operations, ketentransformatie, tech en tooling, aanpassing van het productportfolio. Neem partners mee in deze fase: niemand bereikt net zero in z’n eentje.

4. Verslagleggen en monitoren

Inzicht in de voortgang is onmisbaar. Hier gaat het om het meten en registreren van de verschillende activiteiten, de impact ervan en de geboekte vooruitgang. Dat moet op een transparante, robuuste en controleerbare manier gebeuren. Dan kunnen stakeholders goed op de hoogte gehouden worden van de kansen en risico’s die samenhangen met de route naar net zero.

Succes begint met betrokkenheid

In onze ervaring is de allerbelangrijkste factor de mate van betrokkenheid in de organisatie op elk niveau. Wanneer alle betrokkenen de missie omarmen, kan er een zichzelf versterkend effect ontstaan dat als vliegwiel dient voor het proces. Wie dat wil bereiken op de korte (2030), middellange (2040) en lange termijn (2050), moet vandaag in beweging komen. En ook al zal het bereiken van net-zero niet makkelijk zijn, de reis begint eenvoudig met de eerste stap in de juiste richting.

Priti Hoffmann, Partner | Climate impact bij Deloitte Nederland