Vandaag begon voor mij zoals bijna elke dag: ik stond rond zes uur op, trok mijn schoenen aan en ging een rondje hardlopen. Tot zover misschien niets geks. Sinds afgelopen jaar voeg ik daar echter steeds vaker een plons in een dompelbad in mijn tuin aan toe. Ja, dat is super koud, maar ik gebruik het als een dagelijkse reset van mezelf. Zo’n bad stimuleert de doorbloeding in je lichaam, versterkt je zenuwstelsel en maakt je actief. En na dat bad denk ik iedere keer: die reset is precies wat we ook nodig hebben voor de nieuwe economie. Niet voor niets is ‘The Great Reset’ het thema van het World Economic Forum deze week. De coronacrisis heeft ons het afgelopen jaar laten zien dat alles met elkaar samenhangt en we afhankelijk zijn van de aardbol waarop we leven en van elkaar als mensen.

Met MVO Nederland doen we jaarlijks onderzoek naar de stand van de economie. Dat meten we in de Nieuwe Economie Index, de NEx. Vorig jaar bleek slechts 12,1 procent van de economie ‘nieuw’. Oftewel: klimaatneutraal, circulair en inclusief, met eerlijke en transparante handelsketens. Dat onderzoek hebben we dit jaar opnieuw gedaan. Het resultaat hebben we vandaag – donderdag 28 januari – bekendgemaakt: de economie is op dit moment voor 14,1 procent ‘nieuw’. Hoewel het goed is om te zien dat onze economie twee procentpunten duurzamer is geworden, gaan we in dit tempo het kantelpunt van 20 procent in 2025 niet halen. We moeten de komende jaren echt een tandje bijzetten.

Overheid is aan zet

Nieuw dit jaar is dat we ook een bedrijveneditie van de NEx lanceren, op basis van een onderzoek met Rabobank onder 1.500 bedrijven. Daarin is ook de invloed van de coronacrisis meegenomen. Belangrijkste conclusie: duurzame bedrijven worden tijdens corona nóg duurzamer, de rest blijft achter. Het zijn daarbij vooral de grotere ondernemingen die voorop lopen. Logisch ook, want zij hebben de investeringsruimte en tijd beschikbaar. Bij MVO Nederland zien we dat vooral als extra oproep aan de overheid om lef te tonen en mkb ook die ruimte te bieden en duurzaam ondernemen makkelijker te maken. Het oplossen van de externe negatieve gevolgen van economische groei kunnen we tenslotte niet langer alleen overlaten aan de vrije markt. De gevolgen zien we elke dag: een hogere stikstof- en CO2-uitstoot, de plastic soep én een wereldwijde pandemie die is terug te voeren op de achteruitgang van de biodiversiteit. De overheid is daarvoor primair aan zet. Door te kiezen voor duurzaam ondernemers. Door de juiste randvoorwaarden te scheppen, zodat duurzaam ondernemen de norm wordt. En door regie te voeren en langetermijnzekerheid te bieden. Wat dat betreft is het hoopvol dat veel van de middenpartijen maandag tijdens het verkiezingsdebat aangaven in hun programma’s veel aandacht te hebben voor het mkb. Hopelijk vertaalt dat zich ook naar een goede aanpak.

Een van de taken van MVO Nederland is om duurzame ondernemers een stem te geven richting de overheid. Van grootbedrijf tot mkb – we halen als netwerk op wat ze nodig hebben om te ondernemen in de nieuwe economie. En we laten dat geluid horen zodat politici hier beleid op kunnen maken. Om die stem nóg sterker te laten klinken willen we de groep duurzame ondernemers vergroten. En precies dat was een belangrijk doel van de Minister van de nieuwe economie-campagne: de meer dan 200 kandidaten en meer dan 16.000 stemmers tonen aan dat er draagvlak is voor echte systeemverandering en nieuw beleid.

Toekomstbestendig beleid 

En nu we gekozen hebben voor Michel Scholte als onze Minister van de nieuwe economie kunnen we dat geluid ook echt laten horen aan de politiek. Niet alleen via Michel, maar ook door al die andere kandidaten, stemmers en deelnemers aan de campagne. Er zijn al volop ideeën en initiatieven om samen dat geluid te blijven delen, ook ná de verkiezingen. Dat stimuleren we als MVO Nederland natuurlijk van harte. Onze stem is nu krachtig, het is straks aan stemmers om verstandig te kiezen en aan het nieuwe kabinet om toekomstbestendig beleid te maken. Onze campagne heeft laten zien dat de urgentie er is, de oplossingen voorhanden zijn en het geld beschikbaar. Nu alleen nog het leiderschap en de regie richting een frisse, dompelbad-herstart van onze economie.

Dit is een aangepaste versie van de speech die ik gaf op NE21: het verkiezingsdebat. Gemist? Kijk het hele event hier terug.

Maria van der Heijden, directeur MVO Nederland