De stichting Echte Welvaart zit in het bedrijvenverzamelgebouw Lombok in Utrecht. Niet onmiddellijk een plek waar je veel lezers van Het Financieele Dagblad zou verwachten. Maar in de hal hangt een collage van artikelen uit het FD over het bedrijvenverzamelgebouw en de rol daarvan in de buurt.
Zo is het ook met Echte Welvaart. Het is niet wat het op het eerste gezicht lijkt: een vriendelijke organisatie die zo nu en dan wat ludieke bijeenkomsten heeft. Het is een zakelijke stichting die op verschillende niveaus in de samenleving duurzaamheid, diversiteit, ethiek en maatschappelijk verantwoord ondernemen onder de aandacht brengt via cursussen, workshops en speciale projecten.
Echte Welvaart heeft de afgelopen maanden op verschillende plekken in Nederland mensen bij elkaar gebracht die je niet zomaar met elkaar aan tafel zet om te praten over maatschappelijke en persoonlijke onderwerpen: kunstenaars, mensen uit maatschappelijke organisaties, de wetenschap,
overheden, bedrijven. Het laatste diner in de Haarlemmermeerpolder had als titel ‘Dromen en Wensen – opeens weet je het’. Andere onderwerpen waren: echt contact is rijkdom, ruimte voor natuur, samen actief, het hogere plan, en kiezen met aandacht.
De dinergasten moesten wel lef hebben, want het was meer dan vrijblijvend praten. Ze moesten buiten in het weiland zitten en een voorwerp meenemen dat voor hen symbool stond voor het thema van de avond. Tijdens het voorgerecht werd hun gevraagd te vertellen over hun persoonlijke verbondenheid. Tijdens het hoofdgerecht was er ruimte om verder de diepte in te duiken en bij het toetje werden de deelnemers uitgenodigd hun betrokkenheid in een presentatie van een minuut te gieten. Deze presentaties werden opgenomen, als videoboodschap voor ‘de buitenwereld’.
Marianne van Wetter (34) en Rosa Lucassen (41) geven toe dat sommige deelnemers zich wel afvroegen hoe ze hun deelname aan de bijeenkomst moesten uitleggen op hun werk. ‘Daar heb je moed voor nodig, want tijdens die diners ben je toch met gelijkgestemden’, zegt Van Wetter. ‘Maar juist die ervaring maakt je sterker om ook in het dagelijks leven te kiezen voor wat je echt belangrijk vindt.’
‘Alle diners, die overigens mede georganiseerd werden door GreenWish en Work on Progress, hebben nieuwe ideeën over duurzaamheid en echte welvaart opgeleverd’, zegt Van Wetter, ‘die we 7 september tijdens een lunch in de Nieuwe Kerk in Den Haag met kamerleden en andere beslissers aan de orde zullen stellen.’
Duurzame Dinsdag wordt al een aantal jaren georganiseerd op de eerste dinsdag in september. Dit jaar zijn IVN, Echte Welvaart, Green Wish en de Nederlandse Vrouwenraad de voortrekkers. De dag is bedoeld om de politiek te inspireren te kiezen voor een duurzame toekomst. Het Duurzame Koffertje, gevuld met wensen en ideeën uit de samenleving, wordt dan overhandigd aan vertegenwoordigers van de Tweede Kamer en het kabinet als tegenhanger van het financiële koffertje met de rijksbegroting. Het begrip duurzame ontwikkeling lijkt anno 2004 echter politiek en maatschappelijk uit de mode te zijn. Een thema dat al snel leidt tot een geijkte stellingname. Want de thema’s van nu zijn veiligheid, betaalbaarheid van voorzieningen nu en in de toekomst, waarden en normen en de relatie tussen burgers en overheid. Lucassen: ‘Maar hebben die thema’s niet evengoed alles met een duurzame toekomst te maken? Met dilemma’s en keuzes over hoe we willen (samen)leven, nu en in de toekomst? Leidt de Miljoenennota tot échte welvaart – waar wél en waar misschien toch ook niet, op langere termijn? Ons doel is nieuwe inspiratie aan te boren om ons in te zetten voor een duurzame samenleving, in alle opzichten.’
Van Wetter: ‘Tijdens de diners hebben zoveel verschillende mensen deelgenomen, dat de diversiteit heeft geleid tot hele interessante ideeën. En die ideeën willen we zichtbaar maken in Den Haag.’
Lucassen:’We verwachten dat minister Dekker van Vrom het koffertje in ontvangst zal nemen. En dat politici, ambtenaren en andere beleidsbeslissers echt in gesprek gaan over wat de burgers willen. Wij kennen burgers die zelf een verschil willen maken. Via Echte Welvaart zorgen wij voor een platform voor mensen die streven naar een duurzame samenleving en elkaar willen ontmoeten. Maar het moet niet blijven bij die ontmoetingen. Door dit netwerk te verbreden én te verdichten, leren meer gelijkstemden elkaar kennen en wordt de onderstroom een bovenstroom. We willen graag dat alle mensen die hebben meegedaan aan de diners, meelunchen op Duurzame Dinsdag. Maar ook de lezers van het FD zijn van harte welkom.’
Echte Welvaart is sinds begin 2003 een zelfstandige stichting. Oorspronkelijk is zij in 2001 gestart onder de paraplu van de Stichting Natuur en Milieu. Toen was het een landelijke campagne, waar 26 maatschappelijke organisaties zich bij aansloten. Van de Consumentenbond tot Raad van Kerken en van de Nederlandse Politiebond tot de Bond van Plattelandsvrouwen, organisaties goed voor in totaal zo’n vijf miljoen leden.
Het doel toen was een zoektocht naar een nieuwe economie, een andere maatschappijvorm en nieuwe normen en waarden. Dat is het nog steeds, alleen is met het onafhankelijk worden van de stichting in 2003 het uitroepteken achter Echte Welvaart vervangen door een vraagteken wat is echte welvaart?
Van Wetter: ‘Vragen stellen over vanzelfsprekendheden is veel effectiever dan roepen hoe het anders moet.’ De projecten van Echte Welvaart zijn er dan ook op gericht mensen en organisaties bij elkaar te brengen die zichzelf en anderen die vraag over échte welvaart stellen. Een vraag die daarbij hoort, is welke welvaart wens jij Nederland toe? En, natuurlijk, wat doe je eraan?
Mensen die nog niet gewend zijn aan het nieuwe taalgebruik, maar wel geïnteresseerd in duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen , moeten bij Echte Welvaart even doorbijten: waarden, inspiratie en bewustwording horen bij het jargon.
Lucassen: ‘Ieder heeft zijn eigen eigenheid. Wij komen mensen in het bedrijfsleven tegen die ook meer op hun intuïtie varen. Ik ben
milieudeskundige en maatschappelijk welzijnswerker. Voor mij is echte welvaart kiezen voor kwaliteit, genieten van de ruimte en de tijd nemen en echte keuzes maken. Dat betekent niet dat je je voorkeuren moet veranderen, maar dat je nadenkt over de vanzelfsprekendheid daarvan. Daar mag je best voor kiezen, maar dan zijn het wel bewuste keuzes.’
Van Wetter is van oorsprong microbioloog. Ze heeft gewerkt voor Artsen zonder Grenzen in Zimbabwe en als reisleidster bij een aantal wandelreizen voor SNP. Voor haar betekent echte welvaart contact maken en met elkaar praten. ‘Ik wil niemand dwingen om een duurzaam leven te leiden en geloof er niet in om bepaalde gewoontes te verbieden. Maar ik wil wel kunnen praten over wat mensen belangrijk vinden en wat voor keuzes zij dan maken. Soms levert dat leuke, inspirerende gesprekken op, maar soms kan het ook heel confronterend zijn. Ook voor mezelf.’