Na al het natuurgeweld van de afgelopen tijd en de besluiteloosheid van de politiek, die niet weet wat ze met duurzaamheid aan moet, is het tijd om op een andere manier te gaan kijken naar hoe we verduurzaming op de agenda kunnen zetten. Technologie is hierbij de sleutel, al lijkt dat misschien tegenstrijdig.
Wat mij betreft is technologie een van de belangrijkste oplossingen voor de verduurzaming van de samenleving. Ik vind dat ze bij elkaar horen, maar zie nog te vaak dat het twee aparte werelden zijn. Vooral in het bedrijfsleven. Want de duurzaamheidsspecialist is nu vaak een adviseur van de ceo, of hij doet enkele ‘goede projecten’ naast zijn gewone werk. De cto (chief technology officer) is bezig met technologie voor binnen en buiten het bedrijf, en praat over het algemeen niet met de duurzaamheidsspecialist.
Ik vind dat de cto verantwoordelijk moet worden voor de duurzaamheidsdoelstellingen van het bedrijf: de cto wordt de spreker op de VN-conferentie over duurzaamheidsdoelstellingen!
Duurzaamheid is nu helaas nog te vaak een luxeproduct. We doen het erbij als het kan, maar het raakt veelal op de achtergrond als het tegenzit. En op zich is dat wel te begrijpen. Kijk bijvoorbeeld naar China: waar eerst veel korte termijn aandacht en geld besteed werd aan het bestrijden van armoede, is hier nu veel aandacht en nieuwe regelgeving voor duurzaamheid. De productie van elektrische auto’s en de afzet daarvan in China is momenteel gigantisch. Dus ik begrijp zeker dat de meeste organisaties ook eerst de korte termijncijfers willen halen voordat de duurzaamheidsdoelen worden nagestreefd. Maar kunnen we dit korte– en langetermijndenken niet beter met elkaar verenigen?
Kosten of milieu?
Vliegen hoeft al lang niet meer om iedereen met elkaar te laten vergaderen, en toch blijven we dat maar doen.
Voor de meeste cto’s vormen data de grootste uitdaging: het beheren, verkrijgen en onderling uitwisselen van data. Hoe kunnen data ervoor zorgen dat we nog slimmer, efficiënter en goedkoper worden? En wat als de cto zichzelf vanaf nu de vraag stelt hoe data de duurzaamheid binnen de organisatie kunnen vergroten? En als we robots maken die onze werkprocessen overnemen, zullen we er dan direct voor zorgen dat deze duurzamer zijn dan de oude productiemethodes?
De sector die hier momenteel het meest innovatief in is, is wat mij betreft de transportsector. Grote en kleine bedrijven maken slim gebruik van de combinatie van lege vervoersmiddelen en data. Onlangs ontving de start-up Quicargo € 450.000 van investeerders om in Nederland een online marktplaats te lanceren, waarbij transportbedrijven de lege laadruimte van vrachtwagens kunnen verkopen aan nieuwe klanten. Via data wordt duidelijk gemaakt welke vrachtwagens vracht mee kunnen nemen.
Helaas is dit nog best moeilijk van de grond te krijgen, omdat veel bedrijven hun data liever niet willen delen, om de concurrentie zo niet in de kaart te spelen. Maar wat als deze bedrijven nu eens enkele harde doelen op de scorecard zetten, waardoor de cto een bonus krijgt als de CO₂-uitstoot verlaagd wordt en er minder wordt gereden in plaats van meer? En dat hij daarmee dus wordt beloond voor het samenwerken met de concurrentie?
Daarnaast is de cto intern druk om de werkwijze van werknemers met technologie te stroomlijnen. Welke technologie kiezen we om onze medewerkers niet alleen beter, gemakkelijker en efficiënter hun werk te kunnen laten doen, maar ook duurzamer?
Vliegen hoeft al lang niet meer om iedereen met elkaar te laten vergaderen, en toch blijven we dit maar doen. Soms wordt er binnen organisaties enkele maanden minder gevlogen, om te zorgen dat de bedrijfsresultaten voor de aandeelhouders er goed uitzien, maar daarna vliegen we er vaak weer lustig op los. Het gaat immers om kostenbesparing, en niet om het milieu.
Het Nieuwe Werken 3.0 zou als doel moeten hebben om met behulp van technologie duurzaamheid te vergroten. Waar nu het doel nog vaak is om de kantoorruimte te verkleinen, of energiekosten te besparen, moet de scorecard gericht worden op duurzaamheid. Hoeveel uitstoot beperken we als we minder vliegen, meer thuiswerken, op andere locaties zitten en met onze klanten gaan skypen? Maak de cto hiervoor verantwoordelijk en laat de directie hier maandelijks naar kijken.
Techniek en duurzaamheid vormen een ideale combinatie, met de cto als specialist. Met de opkomst van data en de cloud liggen er gouden kansen voor organisaties om bij te dragen aan de duurzaamheid en daarbij ook nog kosten te besparen. Dat is winst voor de wereld en winst voor het bedrijfsleven.
(Gepubliceerd in het FD van 30 september en met toestemming auteur overgenomen)