In de masterclass Innovatiemanagement & productontwikkeling van Nyenrode Business Universiteit, legt Alexander Heijkamp uit hoe je een duurzaam businessmodel opzet met behulp van innovaties. “Tot een paar jaar geleden lag de focus vooral op klimaatverandering, maar inmiddels kennen we een veel bredere benadering, waarbij de nadruk ligt op de impact op zowel de mens als de leefomgeving”.
“Een groeiend aantal mensen hecht belang aan de mate waarin een organisatie duurzaam opereert. Dit omvat niet alleen klanten en eigen medewerkers, maar ook banken die steeds strengere criteria hanteren voor kredietverstrekking. Met de komst van strengere Europese regelgeving rondom transparante duurzaamheidsverslaglegging, wordt het voor bedrijven steeds urgenter om ESG (Environment, Social, Governance) te verankeren in hun langetermijnstrategie”, vertelt Heijkamp, eigenaar van ESG-Consultancy en docent bij Nyenrode.
Drijfveren
“In mijn college vraag ik deelnemers altijd eerst naar hun eigen drijfveren en hoe deze zich verhouden tot de organisatie waar zij werken. Wat we ons namelijk moeten realiseren, is dat het bij innovatie niet gaat om ‘moeten’, maar om ‘willen’. Zelf heb ik jarenlang als sustainability director in de automotive sector gewerkt en dat is gewoon de tofste baan die er is! Deze internationale ervaring in sustainability neem ik mee in mijn eigen bedrijf en in de colleges bij Nyenrode. Als je de drijfveren van zowel jezelf als die van de organisatie inzichtelijk hebt, is het belangrijk om te kijken naar de innovaties die nodig zijn om ook op lange termijn waarde te creëren voor de klant waarbij ESG het vertrekpunt is. Dat betekent overigens niet dat een innovatie aan alle duurzaamheidsdoelen moet voldoen, je kunt er ook gewoon één uitkiezen en daarmee beginnen, bijvoorbeeld het gebruik van duurzame energie of het verminderen van ongelijkheid.”
Lange termijn
De grootste uitdaging voor organisaties is volgens Heijkamp het loslaten van vaste gewoontes. “Bestuurders hebben vaak nog een winstgerichte invalshoek waarbij waardecreatie op de korte termijn centraal staat. Terwijl we juist toe moeten naar een langetermijnstrategie. Door ESG daarin een plek te geven bevorder je duurzame groei, risicobeheer en waardecreatie op lange termijn. “Een bedrijf dat dat goed begrepen heeft is VEJA, dat sneakers maakt van ecologische materialen en dit combineert met sociale projecten en economische rechtvaardigheid. Als je daar schoenen koopt, krijg je ook een soort duurzaamheidsverslag waarin staat wat er goed gaat en wat nog verbeterd kan worden.”
Denk groot
Heijkamp krijgt van deelnemers regelmatig de vraag waar ze moeten beginnen, gevolgd door de vraag hoe ze weerstand kunnen voorkomen. “De fout die mensen vaak maken is dat ze zich richten op de 20% van de mensen die niet wil in plaats van de 20% die wèl wil. Als je die laatste groep meekrijgt, zullen je zien dat het makkelijker wordt om ook die overige 60% te inspireren. Ook is het belangrijk dat je aansluit bij de belevingswereld van collega’s in de organisatie. Praat je met iemand van sales, dan kun je uitleggen wat een innovatie betekent voor het aantrekken van extra klanten. Bij de inkoopmanager kun je het hebben over de schaalvoordelen en kostenbesparing.” De kunst is volgens Heijkamp om groot te denken en je niet te snel uit het veld te laten slaan. “Alle stapjes helpen.”