Nederland dreigt keihard in aanvaring te komen met de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW). “Als we deze deadlines negeren, kunnen vergunningen worden ingetrokken, lozingen verboden en volgen er miljoenenboetes”, waarschuwt aquatisch ecotechnoloog Jiry de Waal van Adviesbureau De Waal. “De klok tikt door, maar niemand lijkt het te horen.”
De Kaderrichtlijn Water verplicht alle EU-lidstaten om uiterlijk in 2027 hun grond- en oppervlaktewater ecologisch gezond, schoon en chemisch veilig te maken. “Dat is wettelijk vastgelegd én geen vrijblijvend streven”, licht De Waal toe, die dagelijks overheden ondersteunt bij het ecologisch inrichten van waterlichamen en vijvers. “Nederland loopt ernstig achter en handelt alsof er niets aan de hand is.”
‘Erger en fundamenteler dan stikstof’
Volgens De Waal dreigt de KRW-uitspraak een volgende bestuurlijke crisis te worden, ‘erger en nog fundamenteler dan stikstof’. “Want de richtlijn raakt álles: woningbouw, landbouw, industrie, recreatie, volksgezondheid, energie. Toch hoor je er nauwelijks iets over in de media, of in politieke debatten.”
Boetes en dwangsommen
De gevolgen van falend waterbeleid kunnen verregaand zijn. “Als Brussel constateert dat we de KRW-doelen niet halen, kunnen boetes en dwangsommen volgen. Vergunningen voor lozing kunnen worden ingetrokken – zelfs die van rioolwaterzuiveringen. Dan heb je het ineens over volksgezondheid en dreigt een bestuurlijke chaos.”
Toch is er volgens De Waal ook perspectief. “De ecologische toestand van veel wateren is relatief snel te verbeteren door actieve aanplant van moeras- en waterplanten. Dat zijn geen luxeprojecten, maar praktische maatregelen die ook chemische waterkwaliteit verbeteren. Als we nú handelen, kunnen we nog uitstel of verlichting van de sancties regelen.”
Nederland waterland
Nederland heeft internationaal een reputatie als waterland. “Maar ondertussen staan we er nu Europees gezien slecht voor”, zegt De Waal. “We hebben jarenlang andere landen de maat genomen over vuile rivieren, begrotingstekorten of corruptie. Denk maar niet dat we in Brussel genade zullen vinden als we onze afspraken niet nakomen.”
‘Schoon water is geen hobby’
De Waal doet een dringende oproep tot versnelling: “Geen nieuwe visies, maar uitvoering. Geen overlegtafels, maar maatregelen. Schoon water is geen hobby voor natuurliefhebbers – het is de voorwaarde voor alles wat we in Nederland willen bouwen, leven en beschermen.”
