Het knettert steeds minder tussen bestuurders en aandeelhouders van de Nederlandse beursondernemingen. Het aantal gesprekken tussen aandeelhouders en de ondernemingsleiding voorafgaand aan de aandeelhoudersvergaderingen (AVA’s) neemt toe en deze worden ook steeds constructiever. De ondernemingsleiding neemt steeds meer suggesties van aandeelhouders over in de definitieve voorstellen, waardoor deze nauwelijks nog discussie en controverse oproepen in de AVA zelf. Het aantal controversiële voorstellen daalde dit jaar daarom tot het laagste punt sinds 2015. Dit blijkt uit het vandaag door Eumedion gepubliceerde evaluatierapport van de dit jaar gehouden AVA’s. Ook blijkt dat vrijwel alle grote beursondernemingen (meer dan 500 werknemers) hebben een officieel duurzaamheidsverslag opgesteld dat de vereisten van de (oorspronkelijke) Europese richtlijn duurzaamheidsrapportering (CSRD) en de daarbij behorende Europese verslaggevingsstandaarden voor de duurzaamheidsrapportage (ESRS) volgt.
Het aantal voorstellen dat op meer dan 20% tegenstemmen stuitte of dat uit voorzorg van de AVA-agenda werd gehaald bedroeg slechts 25. Dat is nog geen 2½% van het totaalaantal voor de AVA’s geagendeerde voorstellen. Het aantal controversiële voorstellen daalde tussen 2020 en 2025 met maar liefst 65%. Vooral het aantal onenigheden over het beloningsbeleid daalde. Voor het eerst sinds 2019 was dit ook niet meer het dominante onderwerp binnen de groep ‘controversiële voorstellen’. De voorstellen over de omvang van de bestuursmachtigingen om nieuwe aandelen uit te geven en om daarop het voorkeursrecht van aandeelhouders te beperken of uit te sluiten, ontvingen dit seizoen gemiddeld genomen de meeste tegenstemmen van aandeelhouders.
Een andere belangrijke, positieve bevinding is dat de besturen en de raden van commissarissen van de grootste Nederlandse beursondernemingen (de AEX-ondernemingen) steeds diverser worden. Het gemiddeld aantal vrouwelijke bestuurders ligt bij de Nederlandse AEX-ondernemingen nu op bijna 30% en bij de commissarissen op 45%. Dit is record-hoog. Ook het gemiddelde aantal bestuurders en commissarissen met een cultureel-diverse achtergrond nam bij deze ondernemingen toe, al liggen deze aantallen (8% respectievelijk 15%) nog op een relatief laag niveau. Wel lijkt het erop dat het ‘diversiteits-hoogtepunt’ is bereikt, omdat de aanwas van nieuwe vrouwelijke en ‘cultureel-diverse’ bestuurders en commissarissen in 2025 lager ligt dan de huidige gemiddelden. Ook heroverwegen vooral de ondernemingen met een grote ‘voetafdruk’ in de Verenigde Staten en/of met een groot aantal Amerikaanse overheidsinstanties als klant momenteel hun diversiteits- en inclusiebeleid en hun doelstellingen daaromtrent.
De andere hoofdpunten van het AVA-seizoen 2025 zijn:
- Vrijwel alle grote beursondernemingen (meer dan 500 werknemers) hebben een officieel duurzaamheidsverslag opgesteld dat de vereisten van de (oorspronkelijke) Europese richtlijn duurzaamheidsrapportering (CSRD) en de daarbij behorende Europese verslaggevingsstandaarden voor de duurzaamheidsrapportage (ESRS) volgt. Dit ondanks het feit dat Nederland de CSRD nog niet in de eigen wet- en regelgeving heeft omgezet. De meeste van deze grote ondernemingen hebben de externe accountant ook vrijwillig gevraagd om zekerheid te verschaffen op het duurzaamheidsverslag. De informatiewaarde van de accountantsverklaringen is echter beperkt, omdat deze nauwelijks entiteit-specifieke informatie bevatten. Eumedion betreurt het dat, op één uitzondering na, geen enkele beursonderneming het duurzaamheidsverslag ter stemming aan de AVA heeft voorgelegd. Dit had Eumedion voorafgaand aan het AVA-seizoen wel gevraagd.
- Drie beursondernemingen liepen vooruit op de aanstaande wetgeving om volledig digitale AVA’s mogelijk te maken door alvast de digitale vergadervariant alvast in de statuten op te nemen. In overleg met hun aandeelhouders hebben deze ondernemingen de statutenwijziging wel vergezeld doen gaan van een protocol waarin is aangegeven dat de jaarvergadering in normale omstandigheden (wanneer er geen sprake is van bijvoorbeeld een pandemie of oorlog) altijd een fysieke component behoudt. En waarin is aangegeven dat meer flexibiliteit wordt geboden om een buitengewone AVA volledig digitaal te houden.
- Wat Eumedion betreft wordt de jaarvergadering (met uitzondering van noodsituaties) altijd fysiek gehouden. Eumedion erkent dat, vanwege het gedrag van bepaalde groepen en individuen, sommige AVA’s strenge beveiligingsmaatregelen vereisen. Dat is dit AVA-seizoen ook weer gebleken. De veiligheid van bestuurders, commissarissen en aandeelhouders moet zijn gewaarborgd. Tegelijkertijd moet worden voorkomen dat jaarvergaderingen op zulke afgelegen locaties worden gehouden, of onder zulke intimiderende beveiligingsomstandigheden, dat slechts een klein aantal aandeelhouders bereid is om fysiek aanwezig te zijn.
