Hoe bepaal je als ondernemer of investeerder of een deelname in een sociaal initiatief maatschappelijk rendement oplevert? MAEX is een platform met daarop maar liefst 1.800 initiatieven. Dat platform heeft nu een nieuwe rekentool: Social Handprint. Deze maakt de waarde in euro’s zichtbaar en laat meteen zien aan welke duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties het initiatief bijdraagt. 

Onder meer oud-premier Jan Peter Balkenende en Partner Corporate Responsibility bij accountantsorganisatie EY, Tjark Tjin-A-Tsoi, directeur van Centraal Bureau voor de Statistiek en Hans Biesheuvel, oprichter van ondernemersorganisatie ONL waren op 6 november bij de lancering van de zogeheten Social Handprint in Den Haag aanwezig. Zij hoorden de uitleg van de twee initiatiefnemers, Silvia Oostwegel en Gerda Deekens. Die laatste: “Bedrijven verbinden zich meer en meer aan maatschappelijke opgaven. Via inkoop, een mvo-beleid of via social return. Maar hoe is die inspanning die ze daarmee leveren meetbaar? Dat gat willen wij opvullen. De Sustainable Development Goals (SDG’s, red.) van de Verenigde Naties zijn daarvoor een mooi en onomstreden startpunt. Vanuit daar hebben we indicatoren ontwikkeld, waarmee we de impact van een initiatief op een bepaald ontwikkelingsdoel, maar ook de financiële waarde ervan kunnen berekenen.”

Meer dan anderhalf miljoen maatschappelijke waarde 

Zo liet de gemeente Delft zien met zeven initiatieven € 1,55 miljoen aan maatschappelijke waarde te hebben gerealiseerd. Sébastian Duchène, verantwoordelijk voor ontwikkeling en data bij MAEX, maakt duidelijk hoe het platform tot dat sommetje komt. “We zijn nog volop in ontwikkeling, maar om die waarde te bepalen nemen we van elk doel de relevante indicatoren. Het liefst een wetenschappelijk onderbouwde indicator, bijvoorbeeld die van het CBS. Bijvoorbeeld bij het verzamelen van afval gaat dat over kilo’s die een bepaald aantal euro’s opleveren. Bij vrijwilligerswerk gaat het om arbeidsuren. En bij energie zijn dat de kilowatturen. Tel je de diverse waarden van initiatieven op, dan kom je tot een totaalbedrag aan maatschappelijke waarde die een onderneming realiseert. Dat bedrag is een indicator, maar wel één die je als onderneming kunt gebruiken in je communicatie naar buiten toe. Compleet met de SDG’s waaraan je je hebt verbonden.”

Combinatie financiële en niet-financiële informatie 

Balkenende sprak in zijn woordje over maatschappelijke relevantie voor ondernemers. “Wat is de waarde van je bedrijf? Naast tastbare zaken zoals je klanten, een overname of het gebouw waarin je onderneemt, gaat dat ook steeds vaker over hoe relevant jouw onderneming is. Is het klaar voor toekomstige ontwikkelingen? Als je daarin duurzaamheid niet meeneemt, dan klopt de berekening simpelweg niet.” 

Zo zouden bijvoorbeeld vliegtickets duurder moeten worden, onder het motto de vervuiler betaalt. Peter Bakker, oud-TNT-topman, is voorstander van zo’n CO2-beprijzing, net als Feike Sijbesma, topman van DSM. Aansluitend zijn accountants en investeerders bezig een manier te vinden om een prijs op zogeheten niet-financiële waarden te plakken en daarover te rapporteren. Integrated reporting is zo’n rapportage. Dat is een combinatie van financiële en niet-financiële informatie. Balkenende: “Ook dit instrument helpt om duidelijk te zijn over je maatschappelijke impact en prestaties. Je kunt als onderneming tegen je investeerders zeggen: zo staan we ervoor. Ik hoop dat de social handprint daarvoor de standaard wordt.” 

CBS wil helpen met ontwikkeling 

Dat is niet ondenkbaar. Want tijdens de lancering stelde Tjin-A-Tsoi, directeur van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), voor om mee te helpen de methode te verfijnen. Hij wilde deze zelfs in nationaal verband in de monitor Brede Welvaart & SDG’s meenemen en internationaal aan collega-planbureaus voorstellen. “Een prachtige toezegging”, aldus initiatiefnemer Deekens. ‘Haar’ MAEX – opgezet met hulp van het DuurzaamDoor-programma van Rijkdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) – is inmiddels al uitgerold met initiatieven in Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht en Zeeland. In die laatste provincie werkt de Rabobank op het Zeeuwse Walcheren samen met MAEX om initiatieven te ondersteunen.

Ook de Bank Nederlandse Gemeenten en het beursgenoteerde DPA staan achter het platform. CEO Arnold van Mameren van DPA: “Voor opdrachten verbinden wij professionals aan onder andere gemeenten, die van ons weer een percentage social return van de inkoop vragen. Die kunnen we moeilijk meteen in de projecten realiseren omdat daar veel specialisme voor nodig is. Maar via MAEX kunnen we deze impact alsnog realiseren. Dat doen we bijvoorbeeld door één van de initiatieven, De Broekriem, te ondersteunen met onze IT-kennis en daar dashboards voor te maken.”

Een mooi startpunt 

Volgens Van Mameren maakt de social handprint op een mooie manier duidelijk aan welke SDG’s een onderneming zich verbindt. Ook Biesheuvel, oprichter van ONL, is positief. “Als ondernemer ken je je lokale initiatieven al snel. Veel ondernemers nemen al als vanzelfsprekend mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt onder hun hoede. Maar heb je nu geen idee waar je moet beginnen, dan is dit een mooi startpunt. Lokaal maar ook nationaal.”

Deekens: “Daar is het ook voor bedoeld. We zien daarbij ook kansen om meer sociale initiatieven aan te laten sluiten. We kennen er 15.000 in Nederland. Bij ons op het platform staan er 1.800. We zijn voor mijn gevoel dus pas net begonnen. Maar met de social handprint hebben ondernemingen in ieder geval de mogelijkheid om initiatieven te vinden die passen bij hun kernactiviteit. Wat de verdere ambities met het platform zijn? We willen uiteindelijk ook de inzet van de initiatieven geverifieerd en wel tonen in een maatschappelijk jaarverslag. Ondernemingen en investeerders die in deze initiatieven investeren kunnen dit ook weer in hun verslaglegging meenemen.”

MAEX Lancering Social Handprint from MAEX on Vimeo.