‘Circulaire businessmodellen bewijzen zich inmiddels in de praktijk’, aldus Jan-Willem van den Beukel van PwC. Samen met collega Jan Willem Velthuijsen maakte hij een studie over de circulaire economie waarin niet alleen de noodzaak aan bod komt. Velthuijsen: ‘Onze studie beschrijft tien strategieën met voorbeelden waarmee bedrijven aan de slag kunnen.’

Onze economie zo organiseren dat die is afgestemd op de productiviteit van natuurlijke systemen. Dat is de essentie van circulariteit in de woorden van Jan-Willem van den Beukel. Vanaf zijn studie in Wageningen wijdt hij zijn professionele leven aan duurzaamheid, vanuit functies bij de overheid, bij een non-gouvernementele organisatie en nu bij PwC. Hij noemt zichzelf een ‘groene kapitalist’, omdat hij ervan overtuigd is dat een gezonde wereldeconomie wel degelijk de natuurwetten kan respecteren. ‘Het kan, dat blijkt inmiddels uit allerlei praktijkvoorbeelden. En dat het moet, is ook heel duidelijk.’

Tien strategieën voor circulariteit

In het rapport van de de studie is een matrix opgenomen met tien strategieën die door bedrijven worden toegepast om circulariteit te omarmen. Het is een startpunt voor een discussie in elke organisatie over hoe circulariteit handen en voeten kan krijgen. Het beantwoordt wat bedrijven ons vragen: wat kunnen wij concreet doen in onze context? Dit figuur laat zien dat er allerlei manieren zijn om een lineair systeem circulair te maken.’

Ter inspiratie worden de tien strategieën in de studie toegelicht met voorbeelden van bedrijven die ze toepassen. Encory bijvoorbeeld, een joint venture van BMW en recyclingbedrijf Alba dat de logistiek, verwerking en marketing van gebruikte auto-onderdelen stroomlijnt. Van den Beukel: ‘Dit is een voorbeeld van remanufacturing. Een belangrijke strategie, want als producten aan het einde zijn van de eerste levenscyclus wil je zoveel mogelijk van de ingebouwde waarde behouden. De meeste waarde vind je in producten zoals auto-onderdelen die een gemiddelde levensduur hebben en relatief complex zijn. Wanneer je die waarde opnieuw weet in te zetten, is daar veel voordeel te behalen, zowel voor het milieu als voor de bedrijven erachter.’

Omslag naar circulair systeem

Product- en procesinnovatie, doelen stellen, voortgang en impact meten, het komt allemaal aan bod in de omslag naar een circulair systeem. Van den Beukel: ‘Dat is in bestaande organisaties best ingewikkeld. Maar zoals Ellen MacArthur in 2015 concludeert in haar TED-talk over circulariteit“Now we can do anything, and more importantly, now we have a plan”. Er zijn inmiddels kringloopvisies voor elke sector, heldere stippen aan de horizon met sterke businesscases. Niet voor niets zien we het circulaire idee wereldwijd in hoog tempo postvatten bij grote delen van het bedrijfsleven, bij overheden en burgers.’