Van 11 tot en met 16 maart is het de Week van de circulaire economie. Deze dagen staan bol van de evenementen zoals lezingen, workshops en bedrijfsbezoeken in uiteenlopende sectoren. De circulaire initiatieven in de IT-sector lijken hierbij onderbelicht te blijven. Dit terwijl er genoeg succesverhalen zijn te noemen van IT-bedrijven die – delen van – hun bedrijfsprocessen hebben ingericht volgens circulaire principes. We zetten een aantal mooie voorbeelden op een rij, ter inspiratie voor de gehele sector.

De circulaire economie is een economisch systeem dat zo is ingericht om afval te minimaliseren en het hergebruik van grondstoffen te maximaliseren. Als de circulaire economie goed draait, zijn er tal van voordelen te bedenken. Zo neemt de druk op natuurlijk hulpbronnen af, wordt de ecologische footprint kleiner en komt de nadruk meer en meer te liggen op innovatie en het creëren van nieuwe banen.

Grondstoffen schaars en kostbaar

Verder valt op dat succes in de circulaire economie voor een groot deel afhangt van samenwerking tussen verschillende partijen in de waardeketen. Zo werkt strategisch IT-partner Telindus samen met ARGO360, specialist in IT-recycling en sociaal verantwoord ondernemen, om apparatuur die bij klanten vervangen moet worden zo te behandelen dat deze opnieuw ingezet kan worden. “Telindus streeft naar inzet van duurzame en energiebesparende apparatuur en in het geval van vervanging en vernieuwing doen wij er alles aan oude producten opnieuw in te zetten. Prioriteit hierbij is dat dit op een milieuvriendelijke manier gebeurt, waarbij het schoonmaken en opschonen van apparatuur volgens geldende standaarden plaatsvindt. Wij zorgen daarbij ook voor gecertificeerde dataverwerking en -vernietiging”, vertelt Hanco de Labije, manager KVGM en MVO bij Telindus. “Zo laten wij onder andere de hardware van verschillende gemeenten verwerken en die hebben wij elders volledig opnieuw kunnen inzetten. Zeker in een tijd waarin grondstoffen schaars en kostbaar zijn, kunnen we meer doen om verouderde apparatuur een tweede leven te geven.”

Circulair werken in de IT-sector

De Labije vult aan dat in aanbestedingen in de IT-sector steeds meer gevraagd wordt naar circulaire oplossingen voor hardware die End of Life bereikt. “Je wordt als leverancier aangespoord hier goed over na te denken. Dit wordt vaak gekoppeld aan social return, waarbij je geacht wordt een deel van de contractsom te investeren in maatschappelijke initiatieven. Circulair en social return gaan heel goed samen. Zo benutten we de mogelijkheden om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in te zetten om apparaten te bewerken en zo een tweede leven te geven. Als het gaat om volledig circulair werken heeft de IT-sector nog een weg te gaan, maar we kunnen echt stappen vooruitzetten. Samenwerking is daarbij de enige optie.”

Bewust omgaan met afvalstromen

Dit kan Jorick Bots, Manager Duurzaamheid & MVO bij ilionx, alleen maar beamen. De IT-leverancier werkt samen met Closing the Loop, een organisatie die zich richt op het inzamelen en recyclen van e-waste in landen in Afrika. De samenwerking houdt in dat voor elke nieuwe telefoon of laptop die ilionx sinds 1 januari 2023 heeft aangeschaft of nog gaat aanschaffen, er eenzelfde hoeveelheid e-waste uit de afvalberg in Afrika wordt gehaald. Hier worden in Europa vervolgens waardevolle grondstoffen uitgehaald, die opnieuw gebruikt kunnen worden. Een mooie stap op het gebied van circulariteit in de IT-sector. Bots: “We zijn als bedrijf op weg naar net zero, en het recyclen van afvalstoffen is hier een belangrijk onderdeel van. Met dit project gaan we bewust om met de afvalstromen die wij als grote IT-kennis- en implementatiepartner creëren.”

Circulaire economie vormgeven

Bots vertelt verder dat zijn collega’s niet na een vaste bepaalde tijd een nieuwe laptop of smartphone kunnen verwachten. “Dit doen we pas op het moment dat het product niet meer goed werkt. Hiermee verlengen we de levensduur van onze eigen apparaten en verminderen we de impact op het milieu. Zo vergroten we tegelijkertijd het bewustzijn binnen de organisatie. We moeten uiteindelijk samen de circulaire economie vormgeven om de belasting op het milieu drastisch te verminderen.”

Veilige en duurzame samenleving

Een kleiner initiatief, maar daarom niet minder waardevol, zien we bij Strict, dat organisaties onder andere ondersteunt in de digitale transformatie. Tijdens een fundraiser haalden de Strict Young Professionals 5.000 euro op voor Close the Gap. Dit is een internationale sociale onderneming die als doel heeft de digitale kloof te dichten door hoogwaardige, gebruikte IT-apparaten tegen betaalbare tarieven te leveren aan educatieve, medische en sociale projecten. In dit geval gaat het om het Dushi Huis, waar kinderen worden opgevangen die niet meer thuis kunnen wonen. Zij worden voorzien van laptops en tablets voor hun digitale ontwikkeling.  Jan-Hein Bastiaenen, directeur bij Strict: “Ik vind dat wij een bijdrage moeten leveren aan een veilige en duurzame samenleving waarin iedereen kan profiteren van digitale mogelijkheden. Daarom ben ik ook supertrots op ons team Young Professionals en de wijze waarop zij dit hebben gerealiseerd.”

De conclusie is dat veel circulaire initiatieven rondom IT te maken hebben met het verlengen van de levensduur van hardware. Laptops en tablets worden opgeschoond en opnieuw beschikbaar gesteld, vaak in een sociale context. Waar we als samenleving echter naartoe willen, is dat er bedrijfsmodellen ontstaan waarbij duurzaamheid en innovatie centraal staan. Productontwerp en consumptiegedrag moeten zodanig veranderen dat de circulaire economie meer vanzelfsprekend wordt. Tot we daar zijn, is ieder initiatief een stap in de goede richting.