“Als je jaren achterin met duurzame ondernemers te maken hebt, word je onvermijdelijk besmet met het ‘dat-zou-ik-ook-wel-willen’ virus. In mijn reguliere professionele activiteiten zit ik meer dan full-time in strategische, beleidsmatige en innovatieve processen die met duurzaamheid en circulaire economie te maken hebben. Als je dan weer eens bij een ondernemer komt die het ‘gewoon doet’, krijg je daar toch een ander soort energie van.
Dus mijn neef Karl zo’n 2 jaar geleden zei: ‘Peet, zullen wij een ouderwets lekkere sambal op de markt brengen?’, nam ik die kans met beide handen aan. Hoe leuk was dát? Mijn Indische achtergrond, mijn passie voor eten én mijn focus op duurzaamheid in één project combineren! De sambal noemden we naar onze eigen Oma Dée, die, toen ze nog leefde, wereldberoemd was bij vrienden en bekenden om haar fantastische huisgemaakte sambals.
We zijn nu twee jaar verder, en het avontuur – want dat is het echt wel – leert me onwaarschijnlijk veel, ook op het gebied van duurzaamheid. Waarbij ik me vooral ben gaan beseffen dat als je een duurzaamheidskompas gebruikt voor je (nieuwe) product en onderneming, dat veel meer consequenties heeft dan dat je van tevoren beseft.
Natuurlijk, het begint met voor de hand liggende zaken als zo zuinig mogelijk met – uiteraard groene – energie omgaan, afvalstromen van de productie en verzendingen minimaliseren en leveranciers selecteren op duurzaamheid.
Verse sambal bestaat voor 95% uit pepers en om Oma’s CO2 footprint laag te houden, wilden we in het Westland geteeld pepers gebruiken. Na een half jaar zoeken en gesprekken voeren is dat gelukt: Oma Dée heeft nu zelfs haar eigen ‘peperstraten’ bij een duurzame kweker, én de productiekeuken is bij de kweker om de hoek.
Maar dan… Een duurzaam food product móet ook gezond zijn. Want anders maakt het het leven van de gebruiker letterlijk minder duurzaam. Voor sambal betekent dat: verse ingrediënten, geen kunstmatige conserveringsmiddelen en geen zout (dat ‘we’ gemiddeld veel te veel zout eten en dat dat heel ongezond is, is inmiddels wel bekend). Vrijwel alle sambals die je in winkels/supermarkten koopt, zitten bomvol zout.
Om tot een duurzame sambal tot komen die vol van smaak is, én zonder zout, én altijd vers, én natuurlijke conservering, dat kost veel meer tijd, geduld en geld dan het produceren van een ‘gewone’ sambal. Die bestaat voornamelijk uit een basis-substantie die uit een ander land wordt ingevoerd en in Nederland wordt er dan nog smaak aan toegevoegd. Dat maakt Oma Dée natuurlijk tot een onderscheidend product, maar voor de consument dus ook duurder. En ga dát maar eens uitleggen aan een retailer of groothandel….
Zolang ‘duurzaam’ nog niet het ‘nieuwe normaal’ is, is duurzaam ondernemen op alle fronten toch echt minder eenvoudig dan nièt duurzaam ondernemen. Short cuts en quick wins… duurzame ondernemers weten dat ze daar niet op hoeven rekenen. Laten we het liever zeggen zoals het is: duurzaam ondernemen is best pittig!”
Peter Gersen, Impact Strateeg en al 15 jaar lang actief in duurzaamheid en circulaire economie. Hij maakte deel uit van de initiatiefnemers van het Nationaal Energie Akkoord, en leidde mede de campagne Nederland als Circulaire Hotspot. Hij zet zich in voor The Ex’tax Project en ondersteunt daarnaast meerdere bedrijven en organisaties in hun circulaire missies en ambities.