Hebt u hem al gezien, de gloednieuwe, bloedsnelle elektroracer Aspark Owl? In menig autoblad is deze sinds vorige week te bewonderen. In Frankfurt werd deze elektrische hypercar voor het eerst in het echt gepresenteerd, en vele cameralenzen werden op dit scheurijzer scherp gesteld. Ook mijn eigen – overigens bescheiden Fairphone (first edition) – cameralens, want ik was er zelf bij! ‘Zou een circulaire auto in de toekomst, ooit zo sexy gepresenteerd worden?’, verzuchtte ik tegen een collega.
Nieuw geluid
Met CLAUT waren we aanwezig op de grootste Europese autobeurs, de IAA in Frankfurt. Dit Circulair Automotive platform presenteerde zich in het Holland High Tech paviljoen in de New Mobility Hal. In deze beurshal draait alles om innovatie: e-mobility, zelfsturende auto’s en een beetje duurzaamheid. Hoewel in de media de meeste aandacht uit gaat naar de nieuwste modellen van automerken als BMW, Renault, Lamborghini en Bugatti, was er nu dus ook een circulair geluid te horen. Minder schreeuwerig, nog wat bescheiden, maar zeker niet minder ambitieus. Het bleek voor CLAUT een goede gelegenheid om het netwerk uit te breiden. Maar sexy presenteerden we ons allerminst.
De Automotive Industrie staat aan de vooravond van enkele transities: autonoom rijden, elektrisch aangedreven auto’s en andere energiesystemen. Daarnaast is de auto steeds meer te zien als een verlengstuk van de ICT, de smartphone. Niet voor niets dat dit jaar Facebook één van de hoofdsponsors was. Die transities laten ook steeds meer Nieuwe Business Modellen toe: in plaats van ‘bezit van een auto’ naar ‘deelgebruik’ en betalen per uur of kilometer. In deze ontwikkelingen past ook steeds meer een circulaire benadering van materialen, onderdelen en producten. Maar hoe breng je dat sexy over het voetlicht, zodat anderen daar in mee willen gaan?
Circulaire economie als onderdeel van consumentenbehoefte
Nou vind ik het mooie van de term ‘Circulaire Economie’ het woord ‘economie’. We gebruiken circulair om aan te geven hoe het afwijkt ten opzichte van de lineaire variant, maar eigenlijk is het allemaal één pot nat: economie. Ofwel volgens Wikipedia: ‘een algemene wetenschap die zich bezighoudt met de menselijke behoeftebevrediging’. Dat laat in het midden of dit via een lineaire of circulaire weg bereikt wordt. Marketing en promotie spelen in dat spel een grote rol, wat ook blijkt uit de grote budgetten die in Frankfurt zijn gebruikt voor die promotie. De mooie designs van de auto’s, maar ook de presentaties wakkeren de consumentenbehoefte aan. Het is de vraag in hoeverre marketing past binnen Nieuwe Business Modellen. Wikipedia verklaart nader: ‘de economie bestudeert keuzes die mensen maken bij de productie, consumptie en distributie van schaarse goederen en diensten’. En dan speelt circulair wel degelijk een rol! Immers, zolang we de natuurlijke grenzen niet tegenkomen, wanen we ons in de schijnsituatie dat alles onuitputtelijk is. Maar als we het grote geheel beschouwen, doen die grenzen natuurlijk mee in de keuzes, ongeacht of het design en de presentatie wel of niet is ‘opgepoetst’.
Daarom een pleidooi om juist circulaire producten sexy te presenteren! En met dezelfde marketing budgetten te omarmen. Niet alleen omdat dit nu eenmaal een rol speelt in de menselijke behoeftebevrediging, maar omdat het een kwestie is van ‘ware schoonheid komt van binnenuit’!
Jan-Paul Kimmel is ondernemer en adviseur in duurzame business ontwikkeling en circulaire economie. Vanuit zijn bedrijf Rainbow Connection richt hij zich op het begeleiden én zelf mee ontwikkelen van circulaire business in tal van sectoren, waaronder de automotive industrie. Hij is co-auteur van de bestseller ‘Nieuwe Business Modellen; samen werken aan waardecreatie’.
De column is eerder verschenen op duurzaamnieuws.nl en met toestemming auteur gepubliceerd.