De milieucommissie van het Europees Parlement nam woensdag een ambitieus rapport aan waarin ze haar visie op de circulaire economie uiteenzet. Het rapport biedt duidelijke richtlijnen voor de Europese Commissie die momenteel een nieuw voorstel voorbereidt omdat eurocommissaris Frans Timmermans een eerdere versie terugtrok heeft.

Europarlementariër Bas Eickhout is erg tevreden over het rapport: “Timmermans zei een ambitieuzer voorstel voor een circulaire economie te willen. Nou, dit rapport laat zien hoe ambitie eruitziet.”

Van “onhaalbaar” naar “niet ambitieus genoeg”

Vorig jaar besloot Timmermans, eurocommissaris voor Betere regelgeving de beleidsvoorstellen voor een circulaire economie terug te trekken. Na forse kritiek van het Europees Parlement, de Europese ministers, ngo’s en het progressieve bedrijfsleven kwam Timmermans met een nieuwe koers. De argumentatie veranderde van “onhaalbaar” naar “niet ambitieus genoeg” en hij beloofde voor het eind van het jaar met een nieuw voorstel te komen.

Timmermans heeft al laten weten dat het nieuwe voorstel “de volledige cirkel zal bestrijken”. Naast de afvalkant moet er tevens aandacht komen voor de productiekant. GroenLinks is het daar volmondig mee eens. De milieucommissie stelt voor om hiervoor de bestaande ecodesignrichtlijn te upgraden: Er moeten strengere eisen gesteld worden in de ontwerpfase van producten.

Eickhout: “Een saillant detail is dat Timmermans zich vlak voordat hij naar Brussel vertrok nog negatief over de ecodesignrichtlijn heeft uitgelaten. Hij vond het een voorbeeld van overtrokken Europese regelgeving.”

Afvalverwerking moet beter

Een ander positieve uitkomst van de stemming is dat de afvalzijde niet afgezwakt mag worden. Eickhout: “Ook die kant van de cirkel moet ambitieuzer.” De milieucommissie wil niet alleen de doelstellingen van het vorige voorstel behouden, maar bijvoorbeeld ook een verbod op het verbranden van recyclebaar afval en een doelstelling voor het verminderen van afvalproductie instellen.

“Het is nu aan Timmermans om daad bij woord te voegen en met een voorstel te komen dat onbetwistbaar ambitieuzer is dan het vorige”, aldus Eickhout.

In de week van 6 juli debatteert en stemt het volledige Europarlement over het rapport.

De belangrijkste punten uit het rapport van de milieucommissie:

Beleid op afval:

  • Bindende doelstellingen voor afvalvermindering die bereikt moeten zijn in 2025 (het vorige Commissievoorstel bevatte zulke doelstellingen niet), waaronder een bindende doelstelling voor een 30 procent vermindering van voedselverspilling in 2025 (doelstelling voorgesteld bij de Commissie was niet bindend).
  • Gescheiden inzameling van biologisch afval in 2020 (vorig Commissievoorstel: in 2025).
  • Vanaf 2020 mag recyclebaar en biologisch afbreekbaar afval niet meer verbrand worden (vorig Commissievoorstel bevatte geen enkel verbod op afvalverbranding).
  • Verhoging van recycle- en hergebruikdoelstellingen naar 70 procent voor solide huishoudelijk afval en naar 80 procent voor verpakkingsafval in 2030 op basis van een rekenmethode die de output van recyclebedrijven meet en niet de input (hetzelfde als het vorige commissievoorstel, deze doelstellingen mogen dus niet afgezwakt worden).

Beleid op productie (nieuw ten opzichte van vorig Commissievoorstel):

  • Oproep om de absolute consumptie van grondstoffen terug te brengen naar een volledig duurzaam niveau in 2050.
  • Gebruik van giftige stoffen moet uitgefaseerd worden en plaats maken voor niet-giftige recyclebare stoffen.
  • In 2030 moeten de EU minimaal 30 procent efficiënter gebruik maken van hulpbronnen ten opzichte van 2014.
  • Wetgeving rondom ontwerpeisen voor alle producten (niet alleen producten die energie verbruiken) om de verwachte levensduur, duurzaamheid, repareerbaarheid, herbruikbaarheid en recycleerbaarheid te verhogen.